Cierpisz na cukrzycę, krótkowzroczność lub AZS? Zmagasz się ze zwyrodnieniami na obwodzie siatkówki? A może przeprowadzono u Ciebie operację zaćmy? Czy wiesz, że znajdujesz się w grupie osób, które są obarczone ryzykiem rozwarstwienia siatkówki? To choroba, która może spowodować częściową lub całkowitą utratę wzroku. Dowiedz się, na czym dokładnie polega, jakie daje symptomy i jak ją leczyć.

Naderwanie siatkówki oka – co to jest?

Rozwarstwienie siatkówki oka, nazywane także naderwaniem bądź odklejeniem, to choroba, która polega na rozszczepieniu się warstw narządu wzroku, np. ciała szklistego i siatkówki. W wyniku tego następuje przerwanie połączeń pomiędzy komórkami nerwowymi, które znajdują się w tej warstwie oka.

Taka sytuacja wymaga podjęcia ścisłej współpracy ze specjalistą i wprowadzenia stosownego leczenia. W innym przypadku istnieje ryzyko nieodwracalnej utraty wzroku, zwłaszcza jeśli odwarstwienie obejmuje plamkę.

Jakie są przyczyny odklejania siatkówki oka?

Rozwarstwienie siatkówki bywa uwarunkowane genetycznie, ale może być także związane z wiekiem. U osób starszych ciało szkliste, które wypełnia gałkę oczną, zaczyna się obkurczać i stopniowo oddzielać od siatkówki. Nie są to jednak jedyne przyczyny.

Odklejanie się warstw oka może być spowodowane także:

  • urazem głowy lub gałki ocznej,
  • operacją zaćmy,
  • zwyrodnieniami na obwodzie siatkówki,
  • krótkowzrocznością,
  • chorobami takimi, jak np. zespół Sticklera.

Warto pamiętać, że w większości przypadków rozwarstwienie siatkówki dotyka osób pomiędzy 40. a 70. rokiem życia, czyli w okresie, gdy następuje fizjologiczne kurczenie się ciała szklistego w gałce ocznej.

Odklejanie siatkówki oka – jakie są objawy?

Aby zapobiec całkowitej utracie wzroku po odklejeniu się siatkówki, trzeba zacząć działać, gdy tylko pojawią się pierwsze objawy. Twój niepokój powinno wzbudzić zwłaszcza:

  • pojawienie się ciemnej „chmury” przed okiem – oznacza to ubytek w obszarze widzenia. Najczęściej pierwsze braki można zauważyć w obwodowym polu widzenia. Z biegiem czasu obszar „chmur” się powiększa;
  • wystąpienie mętów bądź błysków – zazwyczaj jest to związane z fizjologicznym procesem kurczenia się ciała szklistego. Jednak, jeśli nagle pojawi się ich więcej, warto udać się do okulisty, ponieważ może być to oznaka powstawania przedarć lub ostrzeżenie przed rozwarstwieniem siatkówki;
  • pogorszenie ostrości wzroku.

W przypadku częściowego odwarstwienia siatkówki zdarza się, że wzrok funkcjonuje prawidłowo. Dlatego, gdy pojawią się pierwsze objawy, może być już niewiele czasu, aby zapobiec dalszemu rozwojowi choroby.

Rozwarstwienie siatkówki – jakie jest postępowanie?

W przypadku naderwania siatkówki oka trzeba niezwłocznie udać się do okulisty. Specjalista zazwyczaj stawia diagnozę na podstawie badania dna oka, jednak może być konieczne wykonanie także USG gałki ocznej. Podczas niego lekarz ocenia stan i ruchomość gałek ocznych, a także ustala liczbę otworów i przedarć na siatkówce. Na tej podstawie wybierana jest metoda leczenia operacyjnego.

W przypadku rozwarstwienia siatkówki najczęściej przeprowadza się:

  • witrektomię – zabieg polega na wykonaniu nacięcia w twardówce, usunięciu ciała szklistego i błon nasiatkówkowych oraz podaniu gazu lub oleju silikonowego, który wypełni przestrzeń;
  • opierścienienie gałki ocznej lub naszycie wszczepu – to zabieg, podczas którego na gałkę oczną nakłada się specjalną taśmę silikonową lub gąbkę. Powoduje to ponowne zbliżenie tego elementu oka do siatkówki. Jeśli jest taka konieczność, dodatkowo podaje się gaz, który wypełnia gałkę oczną i przyciska ją do struktur oka.

Niezależnie od rodzaju zabiegu podczas operacji wokół przetarć i otworów wykonuje się laseroterapię – aby zapobiec dalszemu postępowaniu zmian. Po niej powstaje blizna, która „przylepia” siatkówkę do gałki ocznej (jest to istotne w przypadku naszycia wszczepu).

Operacja siatkówki w 90% pomaga ponownie „przycisnąć” siatkówkę. Jednak warto pamiętać, że nie zawsze wiąże się to z poprawą widzenia. Jeśli doszło do odwarstwienia, mogły nastąpić nieodwracalne zmiany w fotoreceptorach, co często skutkuje pogorszeniem się wzroku. Ponadto nawet pomimo udanej operacji, może po niej nastąpić nawrót odwarstwienia, dlatego należy stale kontrolować kondycję oczu.

Odklejanie siatkówki oka może znacznie obniżyć jakość Twojego życia, dlatego nie należy tego ignorować, a w przypadku wystąpienia objawów, jak najszybciej skontaktować się z okulistą.